<<    ទំព័រដើម     ទំនាក់ទំនងយើង      ប្រវត្តិសាស្រ្ត      កសិកម្ម     នាទីកំសាន្ត     វត្តទេពសន្យា     ព្រះពុទ្ធសាសនា    ​​​ វេយ្យាករណ៍ខ្មែរ   >>

​ព្រះពុទ្ធសាសនា​ចាប់បដិសន្ធិ




​ព្រះពុទ្ធសាសនា​ចាប់បដិសន្ធិ​​យ៉ាងដូចម្ដេច​ក្រោយ​របប​ខ្មែរក្រហម ?
ភ្នំពេញ : នៅ​សម័យ​អន្តរ​កប្ប ចន្លោះ​ឆ្នាំ​១៩៧៥-៧៩ ប៉ុល ពត បាន​រំលាយ​ខឿន​ព្រះពុទ្ធសាសនា ​ទាំង​វត្ត​អារាម ​ទាំង​ព្រះសង្ឃ ទាំង​ឧបាសក ទាំង​ឧបាសិកា ទា​យក ទាំងយិ​កាចោ​ល​ទាំងអស់ ។ មិន​ត្រឹមតែ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ថែមទាំង​បាន​បំផ្លាញ​គម្ពី​រដីកា​ព្រះពុទ្ធ​សាសនា​មួយ​ចំនួ​ន​ធំ​ទៀត ។​
​នៅ​ថ្ងៃ​សៅរ៍ ៣ កើត ខែ​មិគសិរ ឆ្នាំ​មមែ ស​.​ព​.២៥២២ ត្រូវ​នឹង​ថ្ងៃទី​២ ខែ​ធ្នូ គ​.​ស​.១៩៧៨ ប្រជាជន​បាន​បង្កើត​រណសិរ្ស​មួយ ឈ្មោះ​រណសិរ្សសាមគ្គី​សង្គ្រោះ​ជាតិ​កម្ពុជា ដែល​មាន​គោលការណ៍​១១.​ខ ក្នុង​គោលបំណង​វាយ​រំដោះ​ប្រជាជន​កម្ពុជាឲ្យបាន​រួច​ផុត​ពី​របប​បន​ប្រល័យ​ពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត ។ លុះដល់​ថ្ងៃ​អាទិត្យ ១០ កើត ខែ​បុស្ស ឆ្នាំ​មមែ ព​.​ស​.២៥២២ ត្រូវ​នឹង​ថ្ងៃទី​៧ ខែ​មេសា ឆ្នាំ​១៩៧៩ រំដោះប្រជាជន​ឲ្យ​រួចផុត​ពី​របប​បន​ប្រល័យ​ពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត បាន​ដូច​បំណង ។ នៅពេល​នោះ​ឯង​ហើយ​ប្រជាជន​កម្ពុជាអាច​មាន​ជំនឿ​លើ​ព្រះពុទ្ធសាសនា​ឡើងវិញបានជា​បណ្ដើរៗ ​ពីព្រោះ​រណសិរ្ស​សាមគ្គី​សង្គ្រោះ​ជាតិ​កម្ពុជា​មាន​យោបល់​ថា ព្រះពុទ្ធសាសនា និង​ចិត្ត​គំនិត​របស់​ប្រជាជន​កម្ពុជា មាន​ភាព​ផ្សារភ្ជាប់​គ្នា​យ៉ាង​ជិតស្និទ្ធរាប់ពាន់​ឆ្នាំ​កន្លងមកហើយ មិនអាចមាន​អ្នកណា​ម្នាក់​មក​បេះ​បំបែកចេញ​ពី​គ្នា​បាន​ដោយ​ងាយ​ឡើយ ។ សូម្បី​នៅក្នុង​សម័យ​ប៉ុល ពត ពួក ប៉ុល ពត បាន​បំបាក់ស្មារតី​ប្រជាជន​ឲ្យ​លះបង់​ព្រះពុទ្ធសាសនា បើ​អ្នកណា​មិន​ព្រម​លះបង់​ចោល​ទេ នៅ​មាន​ការ​អាឡោះអាល័យ​ព្រះពុទ្ធសាសនា ​ពួក ប៉ុល ពត នាំ​យក​អ្នក​នោះ​សម្លាប់ចោល​ទាំង​ពូជ ។
​បើ​ទុក​ជា​មាន​ការគាបសង្កត់​សម្លាប់បែប​នេះ​ក៏ដោយ ក៏​ប្រជាជន​មួយចំនួនធំនៅតែ​លួច​ថ្វាយបង្គំ​ព្រះ​សម្ពុទ្ធ​ក្នុងពេល​ស្ងាត់ ឬ​ក៏​នៅតែ​លើកដៃ​អធិដ្ឋាន​ចិត្ត​ចំពោះ​ព្រះ​សម្ពុទ្ធ​ដែរ ។ ចំណែក​ព្រះសង្ឃ​វិញ ព្រះសង្ឃ​មួយ​ចំនួន​ធំ​ ពួក​ប៉ុល​ពត​បង្ខំ​ឲ្យ​សឹក លោក​ក៏​សឹក​តាម​បញ្ជា តែ​ចិត្ត​របស់​ព្រះអង្គ​វិញ នៅតែ​អាល័យ​ភេទ​ផ្នួស ពេលយប់​យក​ស្បង់ ចីព​រ មក​ដេក​ឱប ។ នៅ​មាន​ព្រះ​ស​សង្ឃ​មួយ​ចំនួន​តូច​បំផុត​មិន​ព្រម​លះបង់​ភេទបព្វជិត ដោយ​ប្រើ​កលល្បិច​ពេល​មាន​ប្រជាជន​អ៊ូអរ យក​សំពត់​សមក​ស្លៀកដណ្ដប់ តែ​នៅពេល​ស្ងាត់​វិញ​លោក​យក​ស្បង់ចីព​រ មក​គ្រង ខំ​ភាវនា​ធម៌ មិន​ខ្លាច​សេចក្ដីស្លាប់​ឡើយ ។​
​ដោយ​គ្រាន់តែ​បានដឹងថា រដ្ឋអំណាច​បន្ធូរ​ឲ្យប្រជាជន​មាន​ជំនឿលើ​ព្រះពុទ្ធសាសនា​បាន​ភ្លាម ​ប្រជាជន​ដែល​ធ្លាប់​ជា​ពុទ្ធបរិស័ទ​ពី​ជំនាន់​មុន ងើប​ច្រូងច្រាង​នាំគ្នា​ធ្វើ​បុណ្យ។ តែ​នៅពេល​នោះ​មិនទាន់​មាន​ព្រះសង្ឃ​នៅឡើយ នាំគ្នា​អញ្ជើញ​លោក​តាៗ​ដែល​ចេះ​ព្រះពុទ្ធសាសនា ឲ្យធ្វើ​ជា​ព្រះសង្ឃ ហើយ​នាំគ្នា​វេរ​បច្ច័យ​៤ ឧ​ទិ្ទស​កុសលជូន​វិញ្ញាណក្ខន្ធ​បុព្វបុរស​ដូចជា កាល​ព្រះពុទ្ធ​គង់​ធម្មា​ដូចនោះ​ដែរ ។​
​នៅពេល​នោះ​ឯង ព្រះសង្ឃ​អង្គ​ខ្លះដែល​ព្រះអង្គ​លប​ស្លៀកស្បង់​គ្រងចីពរ​អស់​រយៈពេល​ជាង​បី​ឆ្នាំ​កន្លងមកហើយ​នេះ ព្រះអង្គ​ប្រកាស​ខ្លួន​ថា នៅ​សម័យ ប៉ុល ពត ព្រះអង្គ​មិន​ដែល​ឃ្លាត​ចេញពី​ភេទ​បព្វ​ជិត​ឡើយ ព្រះអង្គស្លៀកស្បង់​គ្រងចីពរ ជា​ធម្មតា​វិញ ។ ក៏​មាន​ការ​យល់​ថា ការ​ស្លៀកខោ​ពាក់អាវ​ដោយ​ការបង្ខំ​ពី​សត្រូវ សីល​ផ្នួសរ​បស់​ព្រះអង្គ​មិនបាច់​ឡើយ​ពី ព្រោះ​ព្រះអង្គ​បាន​រក្សាសីល​ផ្នួស​របស់ខ្លួន​បាន​ដូច​ធម្មតា ។ ការយល់​ដូចនេះ លោក​យក​ស្បង់​ចីពរ​មក​ស្លៀកដណ្ដប់​ ហើយ​ប្រកាស​ខ្លួន​ថាខ្លួន​ជា​អ្នកបួស​ពិតប្រាកដ ។​
​ដោយ​មាន​ការ​បួស​គ្មាន​សណ្ដាប់ធ្នាប់​បែបនេះ ទើប​ទីស្ដីការ​គណៈកម្មាធិការ​មជ្ឈិម​រណសិរ្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​កម្ពុជា​បាន​ចាត់ចែង​និមន្ដ​ព្រះសង្ឃពី​ប្រទេស​វៀតណាម​ចំនួន ៩ អង្គ មក​បំបួស​លោក​អាចារ្យ ដែល​ជា​អតីត​បព្វជិត ហើយ​ដែល​មិន​មាន​ប្រពន្ធ​-កូន ធ្វើ​ជា​ពូជ​ព្រះសង្ឃ​ដើម្បី​បំបួស​កុលបុត្រ​បន្តទៅទៀត ។ តាម​ព្រះ​សព​សម្តេច​មង្គលទេពាចារ្យ អ៊ុម ស៊ុម បានឲ្យដឹងថា ព្រះសង្ឃ ៩ អង្គ​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​វៀតណាម បាន​ចាត់តាំង​ឲ្យ​មក​បំបួស​នោះ លោក អាចារ្យ តុង ធ្វើ​ជា​ព្រះ​ឧប្បជ្ឈា​យ៍ និមន្ត​មក​ដល់​ក្រុងភ្នំពេញ​ព្រះអង្គ​សុគត ។ សូមបញ្ជាក់​ថា ព្រះអង្គ​ព្រះនាម តុង នេះ ពី​មុន​ពេល​សម័យ​ប៉ុល ពត ឆ្នាំ​១៩៧៥ ព្រះអង្គ​គង់​នៅ​វត្ត​មហាមន្ត្រី ក្រុងភ្នំពេញ ។ ឯ​ព្រះសង្ឃ ១ អង្គ​ទៀត ព្រះនាម​ថាច់ មិញ ជា​ព្រះសង្ឃ​មហាយាន ​ព្រះអង្គ​ជា​អ្នកសង្កេតការណ៍ មិនបាន​ចូលរួម​ជា​ការ​ក​សង្ឃ​ទេ ។​
​ដូច្នេះ ព្រះសង្ឃ​ជា​ការ​ក​សង្ឃ រៀបចំ​ការ​បំបួស​នោះ​មាន​ចំនួន ៧ អង្គ ៖
. ព្រះអង្គ យី​វ ងីម ជា​ព្រះ​ឧបជ្ឈា​យ៍​
. ព្រះអង្គ ថាច់ ធៀង​តុង ជា​គ្រូសូត្រស្តាំ​
. ព្រះអង្គ ធី​វ វីត ជា​គ្រូសូត្រឆ្វេង​
​ឯ​ព្រះអង្គ ៤ ព្រះ​អង្គ​ទៀត សម្ដេច​មិន​បាន​ស្គាល់ ។ ការរៀបចំ​បំបួស​ធ្វើ​ចំពោះ​អតីត​បព្វជិត ៧​រូប នៅ​ថ្ងៃ​ពុធ ១៣ រោច​ខែ​ភទ្របទ ឆ្នាំ​មមែ ព​.​ស​.២៥២៣ ត្រូវ​នឹង​ថ្ងៃទី ១៩ ខែ​កញ្ញា គ​.​ស​.១៩៧៩ ។​
​ឯ​អតីត​បព្វជិត ៧ រូប​ដែល​ត្រូវ​បំបួស​នោះ ៖
. ភិក្ខុ កើត វ៉ា​យ មកពី​ខេត្តកំពង់ធំ ( សុគត ២៥ មករា ១៩៩១ )
. ភិក្ខុ ប្រាក់ ឌិ​ត មកពី​ខេត្ត តាកែវ​
. ភិក្ខុ ឌិន សារុន មកពី​ខេត្ត កណ្ដាល​
. ភិក្ខុ អ៊ិត ស៊ុម មកពី​ខេត្ត តាកែវ ( សុគត ០១.០៩.១៩៩៨ )
. ភិក្ខុ ន​ន់ ង៉ែត មកពី​ខេត្ត តាកែវ​
. ភិក្ខុ កែ​ន វង្ស មកពី​ខេត្ត ព្រៃវែង​
. ភិក្ខុ ទេព វង្ស មកពី​ខេត្ត សៀមរាប ។​
​ចាប់ពី​ពេល​បាន​បំបួស​ព្រះសង្ឃ​នេះ​រួចមក ព្រះ​ឧបជ្ឈាយ៍​ព្រះនាម ​ឋិត​ស្រី​លោ ដែល​បាន​បំបួស​ភិក្ខុ​ទាំង ៧ អង្គ​នេះ បាន​សម្រេច​ប្រគល់​ភារកិច្ច​ឲ្យភិក្ខុ កើត វ៉ា​យ ធ្វើ​ជា​ព្រះ​ឧបជ្ឈា​យ៍ បំ​បួសភិក្ខុ សាមណេរ បន្តទៅ​ទៀត ​ក្រោយ​មក​ភិក្ខុ កើត វ៉ា​យ ព្រះអង្គ​មាន​ព្រះជន្ម​ច្រើន មាន​វត្ត​អារាម​នៅ​ឆ្ងាយ​ពី​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​មាន​ផ្លូវ​លំបាក​ខ្លាំង ហើយ​បើ​ព្រះ​អង្គ​និមន្ត​មក​ក្រុងភ្នំពេញ​ចេះ​តែ​មាន​ព្រះ​អា​ពាធ ។​
​ដោយមាន​មូលហេតុ​នេះហើយ ទើប​ភិក្ខុ កើត វ៉ា​យ និមន្ត​មក​បំបួស​បាន​ត្រឹមតែ​មួយ​លើក​ប៉ុណ្ណោះ ព្រះអង្គ​បាន​ប្រគល់​នាទី​ព្រះ​ឧបជ្ឈាយ៍​ឲ្យ​ភិក្ខុ ទេព វង្ស បំ​បួសភិក្ខុ សាមណេរ បន្ត​ពី​ព្រះអង្គ​ទៅ​ទៀត ។ បន្ទាប់​ពី​ការ​បំបួស​បាន​ព្រះសង្ឃ ៧ អង្គ​រួច​មក​គណៈកម្មាធិកា​រម​ជ្ឈិ​មរណស្សិ និង​ក្រុមប្រឹក្សា​ប្រជាជន​បដិវត្តន៍​កម្ពុជា មាន​ចំណាប់អារម្មណ៍​លើ ៖
​ ​-​ព្រះពុទ្ធ​សាសនា​បាន​កើត​ហើយ តែ​ការរៀបចំ​ព្រះពុទ្ធសាសនា នៅ​មិនទាន់​មាន​ របៀបរៀប​រយ​ល្អ​នៅឡើយ ។ ដូចនេះ គួរតែ​រៀបចំ​ព្រះសង្ឃ​ឲ្យមាន​ឯកភាព គឺ​គ្មាន​គណៈ​និកាយ​ឡើយ ។​
​ ​-​គួរ​រៀបចំ​ពុទ្ធសាសនាឲ្យ​មាន​ព្រះសង្ឃ​មជ្ឈិម និង​ក្រសួង​ធម្មការ​សម្រាប់​ជួយ​សម្រួលកិច្ចការ​ព្រះពុទ្ធសាសនា ។​
​ ​-​អ្នក​មាន​សទ្ធា​ចូល​បួស​ក្នុង​ព្រះពុទ្ធសាសនាកាន់តែ​មាន​ច្រើន​ឡើង ។ ឯ​ព្រះសង្ឃ​មជ្ឈិម​អាច​ចេញ​ទៅ​បំបួស​តាម​ខេត្ត​នានា​មិន​ទាន់​ពេលតាម​សំណូមពរ​របស់​ពុទ្ធបរិស័ទ​បាន​ឡើយ ។​
​ដូចនេះ គណៈកម្មការ​មជ្ឈិមរ​ណ​សិរ្ស និង​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ប្រជាជន​បដិវត្ត​ន៏​កម្ពុជា បាន​ឯកភាព​ជាមួយ​ព្រះសង្ឃ​មជ្ឈិម​រណសិរ្ស​បង្កើតឲ្យមាន​ព្រះ​ឧបជ្ឈា​យ៍ និង​ការ​ក​សង្ឃ​នៅ​គ្រប់​ខេត្ត ក្នុងប្រទេស​កម្ពុជា​ទាំងមូល ។​
​ឯការ​បំបួស​នោះ​ទៀតសោត ត្រូវ​គោរព​តាម​សារាចរ​ស្ដីពី​របៀប​បំបួស​កុលបុត្រ ក្នុង​ព្រះពុទ្ធសាសនា ​លេខ ២៤-៨១​ស​.​រ ចុះ​ថ្ងៃ​ទី៥ ខែមិថុនា គ​.​ស ១៩៨១/​ព​.​ស​.២៥២៤ ។​
​សារាចរ​បាន​រៀបរាប់ថា ព្រះពុទ្ធ​សាសនា​បាន​ដុះ​ជាប់​ជា​និស្ស័យ​ចិត្ត​គំនិត​របស់​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ជាច្រើន​ពាន់​ឆ្នាំ​មកហើយ ថែមទាំង​បាន​ផ្សារ​ភ្ជាប់​នឹង​ទំ​នៀម​ទម្លាប់​ខ្មែរ​ទៀតផង ព្រោះហេតុនោះ​ទើប​ប្រជាជន​កម្ពុជា ៩៩ ភាគរយគោរព​រាប់អាន ។​
​ក្រោយ​ថ្ងៃ​១៧ មេសា ១៩៧៥ មកទល់​នឹង​ថ្ងៃ ៧ មករា ១៩៧៩ រយៈ​កាល​ជិត ៤ ឆ្នាំ ព្រះពុទ្ធសាសនា​ត្រូវ​ធ្លាក់​ដល់​សូន្យ ដោយ​ពួក​ទមិឡ​ឥតសាសនា ជា​បន​ប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត​ អៀង សារី​ ខៀវ សំផន វា​រលាយ​សូន្យសុង ។ ក្រោយ​ថ្ងៃ​៧ មករា ១៩៧៩ ជា​ថ្ងៃ​ជ័យជម្នះរបស់​រណសិរ្សសាមគ្គី​សង្គ្រោះ​ជាតិ​កម្ពុជា ដែល​បាន​ដេញ​កម្ចាត់​ពួក​ទមិឡ​ទាំងនោះបាន​សម្រេច​ជោគជ័យ​ជា​ស្ថាពរ​ហើយ អង្គការ​នេះ​ក៏​បាន​បើក​សិទ្ធិនិង​សេរីភាព​យ៉ាង​បរិបូរណ៍ឡើងវិញ ឲ្យ​ប្រជាជន​គ្រប់​ឋានៈ មាន​សិទ្ធិ សេរីភាព​ខាង​ជំនឿ​ សាសនា​ជាដើម ។ ប្រជាជន​កម្ពុជាដែល​ធ្លាប់តែ​មាន​សន្ដាន​ចិត្ត​គោរព​ប្រតិបត្តិព្រះពុទ្ធសាសនា​ ទាំង​បព្វ​ជិតដែល​ត្រូវ​រងគ្រោះ​ដោយ​បន​ក្បត់ ប៉ុល ពត ផ្សឹក​ ក៏ដូចជា​អ្នក​ធ្លាប់​ជឿ គោរព​សាសនាព្រះពុទ្ធ​សាសនា​ទាំងអស់​ដែរ មាន​សទ្ធា​ជ្រះថ្លា​ចូល​កាន់​ភេទ​បព្វ​វិជ្ជា​ឡើងវិញ​ជា​ច្រើន ។ ការ​បួស​នេះចាប់ផ្ដើម​ក្រោយពី​ថ្ងៃ​៧ មករា ១៩៧៩ ដោយ​សំអាង​លើ​រដ្ឋ​ប្រគល់​សិទ្ធិ សេរីភាពខាង​ជំនឿ​សាសនា ត្រូវ​នឹង​បំណងប្រាថ្នា​របស់​ខ្លួន​ហើយ ក៏​ចេះតែ​បួស​បាន​តាម​ទំនើងចិត្ត​យល់​ឃើញ​របស់​ខ្លួន​ទៅ រហូតដល់​មាន​អ្នកខ្លះ​គ្រាន់តែ​យក​ព្រះ​ពុទ្ធរូប​ជា​សាក្សី ក៏​ស្លៀកពាក់​ត្រៃចីវរ​សន្មត​ខ្លួន​ថាជា​បព្វជិត​ក៏មាន​ ដោយ​រដ្ឋ​អំណាច​មិន​ទាន់​គិតគូរ​ដល់​ផង ។ លុះ​ក្រោយ​ពី​នោះ​បន្តិច​មក ដោយ​ការ​បួស​នេះ​ច្របូកច្របល់​ ពុំ​មាន​លក្ខណៈ​ត្រឹមត្រូវ រដ្ឋ​ក៏​បាន​ចាត់ចែង​និមន្ត​ឧបជ្ឈា​យ៍ និង​ការ​ក​សង្ឃ​មួយចំនួនពី​ប្រទេស​វៀតណាមមក​បំបួស​អតីត​បព្វជិត ៧ រូប នៅ​វត្ត​ឧណ្ណា​លោម ក្រុងភ្នំពេញ ដើម្បី​ជា​ការបណ្ដុះ​ពូជ​ព្រះសង្ឃ​ ជា​លើកដំបូង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី ១៩..១៩៧៩ ។​
​បន្ទាប់ពីនោះ​មក រដ្ឋ​ក៏​បាន​ចាប់អារម្មណ៍​ក្នុង​ការរៀបចំ​សាសនាឲ្យបាន​ឯកភាព​ត្រឹមត្រូវ​សមស្រប​ល្អ ។ ផ្ដើម​រៀបចំ​ឲ្យមាន​ព្រះសង្ឃ​មជ្ឈិម និង​មាន​ក្រសួង​ធម្មកា​រ បណ្ដោះ​អាសន្ន ធ្វើ​សារាចរ លេខ​០១ ចុះ​ថ្ងៃ​ទី ០១.១១.៧៩ សម្រាប់​ឲ្យ​អ្នក​មាន​សទ្ធា​ចូលរួម​អនុវត្តតាម ដើម្បី​ឲ្យមាន​របៀបរៀប​រយ​ឯកភាព​តែ​មួយ​បែប សមស្រប​ជា​ព្រះសង្ឃ សាមគ្គីភាព​តែមួយគត់​ គ្មាន​គណៈ​និកាយ​ឡើយ ។​ ​
​ចាប់​តាំងពី​នោះ​មក ការ​បួស​ក៏​ត្រូវ​អនុវត្ត​តាម​សារាចរ​ខាងលើ​រហូត​មក​បាន​លទ្ធផល​ល្អប្រសើរ ។ ឥឡូវនេះ ដោយ​ការ​បួស​កាន់តែ​ច្រើនឡើងៗ​នៅ​គ្រប់​ខេត្ត​ ព្រះសង្ឃ​មជ្ឈិម​ពុំ​អាច​ចេញទៅ​បំបួស​បានតាម​សំណូមពរ​របស់​ប្រជាជន ។ គណៈកម្មការ​មជ្ឈិមរ​ណស​រ្ស និង​ក្រុមប្រឹក្សា​ប្រជាជន​បដិវត្ត​កម្ពុជា ឯកភាព​គ្នា​ជាមួយនឹង​ព្រះសង្ឃ​មជ្ឈិម ​បង្កើតឲ្យមាន​ឧបជ្ឈាយ៍ និង​ការ​ក​សង្ឃ​គ្រប់​ខេត្ត ដើម្បី​តម្រូវតាម​បំណង​របស់​ប្រជាជន ។ ឯកា​របួស​បន្តទៅទៀត តាម​ខេត្ត​ត្រូវអនុវត្ត​តាម​គោលការណ៍​តទៅ​នេះ ។ ការអនុវត្ត​នេះ​ត្រូវបាន​ចែក​ជា​ពីរ​ផ្នែក​គឺ ផ្នែក​ទី​១ អំពី​ឧបជ្ឈាយ៍ និង​ការ​ក​សង្ឃ ផ្នែក​ទី​២ អំពី​កុលបុត្រ​អ្នក​បួស ។​
​ ​ផ្នែក​ទី ១ អំពី​ឧបជ្ឈាយ៍ និង​ការ​ក​សង្ឃ
​ឧបជ្ឈាយ៍​ ជា​អ្នកទទួលខុសត្រូវ​ផ្ទាល់ចំពោះ​ការ​បំបួស​កុលបុត្រ ។ ដូចនេះ ឧបជ្ឈាយ៍​ត្រូវ​ប្រកប​ដោយ​លក្ខណៈ​ដូចខាងក្រោម​នេះ :
. ភិក្ខុ​ដែល​ត្រូវធ្វើ​ជា​ឧបជ្ឈាយ៍ ត្រូវមាន​សមត្ថភាព​ទូទៅ កម្រិតវប្បធម៌​ខាង​ផ្លូវ​សាសនា​, ផ្លូវ​លោក បើ​មិន​ច្រើន​ក៏​បង្គួរ ។
. ឧបជ្ឈា​យ៍ ត្រូវ​ជា​អ្នក​ឆ្លៀវឆ្លាត​ប្រតិពល ក្នុង​ពិធី​សង្ឃកម្ម​ផ្សេងៗ ចេះ​ពិន័យ​បព្វជ្ជា​ខន្ធ​កៈយល់​ច្បាប់​នូវ​អក្ខរប្បភេទ​ចេះដឹង​នូវ​ធម៌​សម្រាប់​ឧបជ្ឈាយ៍ និង​សិទិ្ធ​វិ​ហា​រិក ចេះ​នាយកធម៌​ ហើយ​ប្រតិបត្តិ​ដោយ​ត្រឹមត្រូវ​ចេះ​ចាំ​អនុ​សាសន៍ៈ ៨ យ៉ាង ប្រៀនប្រដៅ​នូវ​ក​ភិក្ខុ​ច្បាស់លាស់ "ផ្ដាំ​នាគ" ។​
. មាន​វត្តប្រតិបត្តិ​ខាង​ផ្លូវ​សាសនា ក៏​ដូចជា​ផ្លូវ​លោក និង​មាន​គោលជំហរ​ល្អ ស្មោះត្រង់​ចំពោះ​សា​​សនា ក៏ដូចជា​ចំពោះ​បដិវត្តន៍។​
. មាន​សីលធម៌​ស្អាតស្អំ គួរ​ជាទី​គោរព​របស់​សិទ្ធ​ិវិ​ហារិក និង​បរិស័ទ​ទូទៅ ។​
. មាន​ភារកិច្ច​ពិនិត្យ​ឲ្យបាន​ល្អិតល្អន់ ក្នុង​ការជ្រើសរើស​បេក្ខសមណៈ ដែល​មាន​ប្រវត្តិរូប​ស្អាតស្អំ និង​ស្រប​ច្បាប់ ។​
. ការជ្រើសរើស​នោះ ត្រូវ​ចៀសវាង​បក្ខពួកនិយម អត្តនោមតិ​និយម ។​
. ករណី​យកិច្ច​បំបួស ត្រូវ​អនុវត្ត​យ៉ាង​ម៉ឺងម៉ាត់ តាម​វិន័យ​បព្វជ្ជា​ខន្ធ​ក​វិធី បំបួស​កុលបុត្រ​ដែល​ដ​ក​ស្រង់​ចេញពី​វិន័យ​បិដ​ក ។​
. ការ​ក​សង្ឃ​ជា​កម្មវាចាចារ្យ ត្រូវការ​អនុវត្តតាម​បព្វជ្ជា​ខ​ន្ខ​កៈ​ដែល​ស្រង់​ចេញពី​វិន័យ​បិដ​ក ត្រូវ​តែ​ឲ្យ​ត្រៃ​សរណគមន៍ និង​សូធ្យ​ញត្តិចតុត្ថកម្ម​វាចា​ច្បាស់ ត្រូវ​ឆ្លៀវឆ្លាតប្រតិពល​អង់អាច ក្នុង​ការពិនិត្យ​សម្លឹង​រំពៃ​ក្នុង​សង្ឃ​កម្មនេះដោយ​ច្បាស់លាស់ ។​
. ឧបជ្ឈា​យ៍ ការ​ក​សង្ឃ​សម្រាប់​ខេត្ត​ណាបំបួស​បាន​តែ​ក្នុង​ខេត្ត​នោះ ​ពុំ​អាច​ឆ្លង​ទៅ​បំបួស​ខេត្ត​ដទៃ ឬ​ក៏​ពុំ​អាច​ណែនាំ​អ្នក​ចង់​បួស​ពី​ខេត្ត​ដទៃ​មក​បំបួស​ខេត្ត​របស់​ខ្លួន​បានឡើយ ។​
១០. កាល​បើ​បំបួស​រួចហើយ ព្រះ​ឧបជ្ឈាយ៍​ត្រូវតែ​ចេញ​លិខិត​សម្គាល់​ភេទ ដោយ​មាន​រដ្ឋអំណាច​មូលដ្ឋាន​បាន​ឯកភាព​ជាមួយផ​ង ដើម្បី​ឲ្យវន​ក​ភិក្ខុ​ដែល​បាន​បួស​ហើយ​កាន់​សម្គាល់​តទៅ ។​
១១. ការ​លបលាក់​បំបួសដោយ​អត្ត​នោ​មតិ ត្រូវ​ហាមឃាត់ ។​
​ ​ផ្នែក​ទី ២ អំពី​កុលបុត្រ​អ្នក​បួស
​កុលបុត្រ​អ្នកបួស គឺជា​បុគ្គល​ដែល​មាន​ជំនឿ​មោះមុតក្នុង​ធម្ម​វិន័យ​ព្រះពុទ្ធ​សាសនា ប្ដេជ្ញា​ខ្លួន​ប្រតិបត្តិ​តាម​គោល​មាគ៌ារបស់​ព្រះពុទ្ធ​ជា​ម្ចាស់ ។ ដូចនេះ​កុលបុត្រ​នេះ​ត្រូវតែ​ប្រកប​ដោយ​លក្ខណៈ​ដូចខាងក្រោម :
. អនុវត្តតាម​ពុទ្ធសាសនា​តែមួយគត់ គឺជា​ពុទ្ធសាសនា​ខ្មែរ ដែល​ផ្សារភ្ជាប់​នឹង​ទំនៀម​ទម្លាប់​ប្រពៃណី​ជាតិខ្មែរ​តាំង​ពី​យូរអង្វែង​មកហើយ ។​
. ការ​បួស​ក្នុង​សម័យនេះ ត្រូវ​អនុ​វត្ត​តាម​ធម៌​វិន័យ​ពុទ្ធ​ប្បញ្ញត្តិ និង​ពុទ្ធានុញ្ញាត​ដែល​មាន​ព្រះ​ត្រ័យបិដក​ជា​គោល ដូច​ដែល​រណសិរ្ស​សាមគ្គី​សង្គ្រោះ​ជាតិ​កម្ពុជា និង​ក្រុមប្រឹក្សា​ប្រជាជន​បដិវត្ត​ន៏​កម្ពុជា​បាន​បណ្តុះ​ពូជ​ព្រះសង្ឃ​ឲ្យមាន​ឡើង​វិញ គឺ​ថ្ងៃ​ទី ១៩..១៩៧៩ ។​
. ជាបឋម​នេះ គឺ​លើក​ទី ១ នៃ​ការ​បួស​ឡើងវិញ ។ ត្រូវ​ជ្រើសរើស​យក​តែ​អតីត​បព្វជិត ដែល​ត្រូវ​រងគ្រោះ​ដោយ​ពួក​ទមិឡ​ឥត​សាសនាក្បត់ជាតិ​ប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត បាន​ផ្សឹក ​ហើយ​មិន​មាន​គ្រួសារ​ ប្រពន្ធ ​កូន ហើយ​មិន​ដែល​បាន​បង្ក​លក្ខណៈ​អន្តរាយ​ដល់​បដិវត្តន៍​ម្ដង​ណា​ផង ។​
. ការ​បួស​នេះ ត្រូវ​ផ្អែកលើ​ប្រវត្តិរូប​ស្មោះត្រង់​ មិន​វៀចវេរ ដែល​ប្រជាជន​គោរព​រាប់អាន និង​មាន​សេចក្តីបញ្ជាក់​ទទួលស្គាល់​ពីរ​រដ្ឋអំណាច​មូលដ្ឋាន ហើយ​អគ្គលេខាធិការ​នៃ​គណៈកម្មាធិការ​មជ្ឈិមរ​ណ​សិរ្ស​បាន​ពិនិត្យ​សម្រេច ។​
. កុលបុត្រ​អ្នកបួស ត្រូវ​បួស​នៅក្នុង​ខេត្ត​ដែល​ចេញ​ប្រវត្តិ​រូប គឺប្រវត្តិ​រូបធ្វើ​នៅ​មូលដ្ឋាន​ណា ត្រូវ​បួស​នៅ​មូលដ្ឋាន​នោះ ។ ដាច់ខាត​កុលបុត្រ​អ្នក​បួស មិន​បាន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ទៅ​បួស​នៅ​ខេត្ត​ដទៃ ក្រៅ​ពី​មូលដ្ឋាន​ចេញ​ប្រវត្តិរូប​ឲ្យឡើយ ។​
​ការ​បួស និង​ការ​បំបួស​ទាំងឡាយ ត្រូវតែ​បាន​អនុវត្ត​តាម​លក្ខណ៍ការណ៍​ខាងលើ​នេះ​ដោយ​ដាច់ខាត ។ បើ​ឧបជ្ឈាយ៍ ការ​កសង្ឃ និង​អ្នកបួស​ទាំងឡាយណា​ប្រព្រឹត្ត​ផ្ទុយ​ពីនេះ គណៈសង្ឃ​មជ្ឈិម និង​រដ្ឋអំណាច​បដិវត្ត​ន៍​មិន​ទទួល​ស្្គាល់ដាច់ខាត ហើយ​ក៏​ត្រូវតែ​មាន​វិធានការ​ចាំបាច់​កែ​លំអ​ឡើងវិញ ។​
​សារាចរ​ខាងលើនេះ មាន​ចុះហត្ថលេខានិង​ត្រា​ ដោយលោក ហេង សំរិន ក្នុងឋានៈ​ជា​ប្រធាន​គណៈ​គ​ម្មា​ធិ​ការ​មជ្ឈិម​រណសិរ្ស និង​ជា​ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សា​ប្រជាជន​បដិវត្តន៍ ៕

No comments:

Post a Comment